Positieve discriminatie is in het geval van planten erg waardevol. Autochtone oftewel inheemse planten groeien van oorsprong in ons land. Zij hebben zich eeuwenlang perfect aangepast aan ons klimaat en zijn daarom erg sterk en betrouwbaar. Planten die hier van oorsprong groeien helpen bovendien enorm bij aan de biodiversiteit. Biodiversiteit betekent kort gezegd een verscheidenheid aan allerlei levende wezens, zoals planten, dieren, zwammen, bacteriën, en tussen de ecosystemen waar deze soorten toe behoren. De beste garantie voor het behoud van de variatie aan deze levende wezens is het behoud van hun natuurlijke omgeving. Het aanplanten van bomen, hagen, heesters en andere planten die hier van oorsprong groeien helpt er dus voor zorgen dat insecten en andere dieren zich thuis voelen in je tuin.
Je kunt een tuin aanleggen met uitsluitend inheemse planten, maar dat heeft niet zo veel nut voor het mileu als je daarnaast volop gif gebruikt of bijvoorbeeld slechts twee planten plaatst en de rest van je tuin volstraat. Leg de lat niet te hoog en zorg daarom in de tuin voor een goede balans tussen jouw wensen en die van de natuur. Nederlandse wilde soorten zijn het beste, omdat insecten en andere dieren daarvan het meeste profijt hebben. Een exotische plant kan echter nuttig en onschadelijk zijn in onze tuinen en soms zelfs een meerwaarde bieden voor de biodiversiteit. Nadeel is alleen dat pas na vele jaren bekend wordt dat het een invasieve exoot is, die het leefgebied van andere planten overneemt.
Het is nog niet zo makkelijk om te achterhalen of een plant inheems is of niet. Hierbij een aantal praktische tips:
Handige hulpmiddelen zijn Google en specifieke boeken over inheemse planten.
- Varieer met planten in je tuin, zo is de kans groter dat je inheemse planten plaatst.
- Gebruik je gezonde verstand. Een olijfboom of palmboom groeit van nature niet in ons koude klimaat en zal dus niet inheems zijn.
- Kies ouderwetse planten en maak ze retro. Dat ouderwetse planten inheems zouden zijn is slechts een vuistregel, maar klopt soms aardig. Planten die je van jongs af aan veel om je heen hebt gezien, zul je onbewust associëren met ouderwets. Wil je het zeker weten, zoek dan op of de plant inderdaad hier oorspronkelijk vandaan komt.
- Ga naar een natuurgebied zoals een bos en kijk eens wat daar groeit. Je hebt gratis apps waarmee je planten kunt scannen door middel van de fotocamera van je telefoon, zodat je vervolgens weet hoe de plant heet.
- Ga je planten kopen, maar wil je eerst weten of deze invasief is, gebruik dan het handige zoekmiddel van Floron. Deze website geeft aan of de plant van oorsprong in Nederland voorkomt, of het een slechte (invasieve) soort is, en wat de alternatieven zijn.
- Vermijd cultivars. Een cultivar is een door de mens geselecteerde plant die vanwege bepaalde eigenschappen gekweekt wordt. Omdat de mens selecteert, kan dit er bijvoorbeeld voor zorgen dat bepaalde voor de natuur nuttige eigenschappen verloren gaan. Zo kunnen vlinders en bijen vaak minder goed eten van een cultivar dan van een wilde variant. Doe daarom goed onderzoek als je in de Latijnse naam in het tweede of derde woord een woord tussen aanhalingstekens ziet staan. Zo is de Corylus avellana een inheemse plant, maar is de cultivar Corylus avellana ‘Contorta’ dat niet.
Lastig? Hierna volgen enkele bekende voorbeelden van inheemse planten voor in jouw tuin:
Bomen:
- Spaanse aak of veldaak, oftewel de Acer campestre
- Gewone esdoorn, oftewel de Acer pseudoplatanus
- Zwarte els, oftewel de Alnus glutinosa
- Hazelaar (geeft hazelnoten), oftewel de Corylus avellana
- Hollandse linde, oftewel de Tillia x europea
- Knotwilg of schietwilg, oftewel de Salix alba
- Gewone of wilde lijsterbes, oftewel de Sorbus aucuparia
- Goudiep
Struiken/heesters:
- Wilde kardinaalsmuts, oftewel de Euonymus europaeus
- Beuk (ideaal als haagplant of als solitaire boom), oftewel de fagus sylvatica
- Klimop, oftewel de Hedera helix
- Wilde liguster, oftewel de Ligustrum vulgare (ideaal als haagplant)
- Gladde iep, oftewel Ulmus minor
- Taxus, oftewel de taxus baccata
- Haagbeuk, oftewel de Carpinus betulus
- Gewone Vlier
- Tweestijlige Meidoorn
- Gewone Hazelaar
Lage planten:
- Vingerhoeskruid, oftewel Digitalis purpurea
- Moeraswolfsmelk, oftewel de Euphorbia palustris
- Bosanemoon, oftewel de Anemone nemorosa
- Bieslook, oftewel Allium schoenoprasum
- Geelgroene vrouwenmantel, oftewel Alchemilla xanthochlora
- Donkere ooievaarsbek, oftewel Geranium phaeum
- Veldsalie, oftewel de Salvia pratensis
Dit zijn slechts enkele voorbeelden. Wanneer je eenmaal op zoek gaat, zul je nog veel meer mooie soorten tegenkomen. Daar kun je na het planten aangenaam mee kennismaken in je tuin.
Meer heemplanten
Steeds meer mensen zien het nut van heemplanten. Voor de Nederlandse biodiversiteit, maar ook voor het bodenleven waar nog maar weinig over bekend is. Combineer ook inheemse vaste planten en/of inheemse struiken via onze website. Blader zeker ook eens door ons aanbod biologisch gekweekte tuinplanten.
